خود آگاهی چیست؟

سلام به همراهان صدای سلامت. خوشحالم خواننده این مطلب هستید چون خودآگاهی مهمترین گام یک زندگی سالم است.

خودآگاهی چند بخش دارد:

توانایی شناسایی احساسات مان
توانایی نام گذاری آن ها
درک ارتباطات موجود بین افکار، احساسات و رفتارهای مان
و نهایتاً شناسایی نقاط قوت و ضعف خود

بنابراین شما برای سؤالات زیر پاسخی پیدا می کنید:

نقاط قوت من چیست؟ چه نقطه ضعف هایی دارم؟ اهداف و انگیزه های من کدامند؟ چه گام هایی برای رسیدن به اهدافم برداشته ام؟ از چه موضوعاتی هراسناک می شوم؟ چه مسائلی مرا عصبانی یا غمگین می کند؟ تصویر من در نظر دیگران چگونه است؟

تصویری که ما از خودمان داریم چه جوری شکل گرفته؟

تصویری که ما از خودمان داریم، از کودکی و با توجه به دستاوردهای مان و واکنش های اطرافیان شکل گرفته است.

چرا باید خود را بشناسیم؟

هر چه بهتر خود را بشناسیم، پذیرش بیشتری در مورد خودمان خواهیم داشت و بهتر می توانیم تغییر کنیم. با ناآگاهی نسبت به خود، به نیروها و شرایط محیطی این اجازه را می دهیم که در ما تغییراتی هرچند نامطلوب ایجاد کنند. دنیای کنونی که به سرعت در حال تغییر است علت دیگری برای تغییر و پیشرفت مستمر در ماست.

همه ما به طور خودآگاه یا ناخودآگاه، یک تصویر دلخواه و ایده آل نیز از خودمان در نظر داریم، تصویری که برای خود می پسندیم و آرزویش را داریم. هر قدر تصویر واقعی مان به تصویر دلخواه مان نزدیک تر باشد، احساس ارزشمندی بیشتری خواهیم داشت. و اگر این دو تصویر از هم فاصله داشته باشند، اعتماد و عزت نفس ما خدشه دار شده و باید برای نزدیک شدن دو تصویر تلاش کنیم که یا با ایجاد تغییرات مثبت در خود، به تصویر ایده آل ذهنی خود نزدیک شویم و یا اگر تصویر دلخواه خیلی اغراق آمیز و دور از دسترس است، آن را با توانمندی ها و امکانات مان هماهنگ کنیم تا این فاصله را کم نماییم.

برای دستیابی به خودآگاهی باید چگونه باشیم؟
در گام اول باید واقع بین باشیم، نقاط ضعف مان را بزرگ نمایی نکنیم و برعکس سعی در توجیه و نادیده گرفتن آن ها نداشته باشیم و به نظرات دیگران نیز گوش دهیم. شاید آنها بتوانند برخی ویژگی ها و نکاتی را که ما به دلایلی متوجه شان نیستیم ببینند و این اطلاعات را در اختیارمان قرار دهند.
می دانم می خواهید بگویید شاید آن ها نیز اشتباه کنند! اما دوستان خوبم، گوش دادن الزاماً به معنای پذیرفتن نیست به نظر من تأمل روی نظر دیگران می تواند سودمند باشد، به ویژه اگر آن ها افراد مهم زندگی تان باشند که سال های زیادی را باهم سپری کرده اید.
گام بعدی، تأیید، تغییر و پذیرش است.
تأیید برای ویژگی های مطلوب مان.
تغییر در آن چه نمی پسندیم.
و پذیرش محدودیت هایی که داریم.
هدف نهایی خودآگاهی، برخورداری از دیدی واقعی نسبت به خود و ارزش قایل شدن برای خود واقعی یا عزت نفس سالم است.

در فرصت دیگری به عزت نفس سالم و راه های افزایش آن خواهم پرداخت.

مریم جهانبخش
کارشناس ارشد مشاوره