سؤال – ما یک کودک یک ساله داریم . می خواهیم به مسافرت برویم . از این که نمی توانیم او را با خود ببریم ناراحت هستیم. به نظر شما اگر او را پیش خاله اش بگذاریم ناراحت می شود و غصه می خورد ؟ برای این مشکل چه راه حلی پیشنهاد می کنید ؟
پاسخ – برای پاسخ دادن به این سؤال بهتر است کمی عمیق تر به این مسأله توجه کنیم . اصولا برای نوزاد از هنگام تولد تفاوت چندانی ندارد که چه کسی به او شیر می دهد و جای او را عوض می کند ، هنگام بیماری و درد او را بغل می کند و دلداری می دهد و به سایر نیازهایش رسیدگی می کند . اما او به هر کس که این کار را برایش انجام دهد پس از چندی دلبستگی پیدا می کند که معمولا این شخص مادر او است . این دلبستگی از حدود 6 ماهگی مشخص تر شده و تا سه سالگی ادامه می یابد . به تدریج که کودک قادر به حرکت مستقل می شود و همچنین قدرت تکلم پیدا می کند و از همه مهم تر این که حافظه اش کاملتر می شود ، این دلبستگی کمتر می شود؛ زیرا در این صورت می تواند به دنبال مادر و یا آن فرد دلبسته برود ، با او حرف بزند و به خاطر بسپارد که اگر از او دور شده دوباره بر خواهد گشت . هر چه قدر این دلبستگی ایجاد شده عمیق تر و سالم تر باشد ، کودک احساس امنیت بیشتری در زمان کودکی و حتی بزرگسالی خواهد داشت و برای جدا شدن از مادر به هنگام رفتن به مهد کودک ، مدرسه ، سفر و حتی در بزرگسالی برای ازدواج رفتار طبیعی تری خواهد داشت و ترس از جدایی نخواهد داشت .
یکی از راه های ایجاد دلبستگی نا ایمن ، ترک ناگهانی مادر برای رفتن به سرکار ، مسافرت ، قهر کردن و ترک خانه و به طور کلی عدم توجه به موقع مادر به فرزند است . به غیر از این موارد، نوع رفتار نا مناسب مادر می تواند چنین دلبستگی ناایمنی را در کودک ایجاد کند. لزومی ندارد که مادر او را ترک کرده باشد . به طور مثال مادری مشغول صحبت کردن با دوستش است . فرزندش به هنگام بازی به زمین می خورد و پایش خراشیده می شود . گریه کنان به سوی اومی رود و او را مرتب صدا می زند ؛ ولی مادرهمچنان مشغول حرف زدن است . کودک صدای گریه اش را بالاتر می برد تا جایی که مادر صدای دوستش را نمی شنود . بالاخره سر او فریاد می زند که مگر چه شده است ؟ این که یک خراش کوچولو بیشتر نیست و به او می گوید که خیلی لوس شده است . این رفتار باعث می شود که کودک احساس بی پناهی کند و فکر کند که آن قدر ارزش ندارد که مادر به او توجه کند .با تکرار این رفتار، این کودک در موارد مشابه قادر به نشان دادن احساس خود نخواهد بود . این کار از اعتماد به نفس کودک کم می کند به طوری که توانایی جدا شدن از مادر و کشف محیط و ارتباط برقرار کردن با دیگران برایش سخت می شود . به همین جهت درست برعکس آن که مادر می خواسته کودکش مستقل تر باشد ، بیشتر به او وابسته می شود و به هنگام جدایی گریه می کند و احساس ناامنی نشان می دهد . در حالی که می توان با قطع کردن صحبت و در آغوش گرفتن کودک آزرده ، پایش را نوازش کرد و یا بوسید و او را دلداری داد . همین حرکت ساده برای او آرامش بخش است و در او دلبستگی ایمن ایجاد می کند.به طوری که در موارد مشابه شاید دیگر به سراغ مادر نیاید و خودش با اعتماد به نفسی که پیدا کرده مستقلا عمل کند .
حال که با دلبستگی ایمن و چگونگی ایجاد آن در کودک آشنا شدید ، حتما متوجه شده اید که ترک ناگهان کودک در این سن به او آسیب می زند . ولی برای رفع این مشکل و در صورتی که این سفر ضرورت دارد ، بهتر است که خاله یا هرکس دیگری که قرار است در این مدت از کودک نگهداری کند ، از حالا وقت بیشتری در کنار شما با او بگذراند تا کودکتان به وی عادت کند تا در غیاب شما احساس نا امنی نکند .
منصوره اربابی
مشاور روانشناسی و خانواده – کد 3160
پاسخ – برای پاسخ دادن به این سؤال بهتر است کمی عمیق تر به این مسأله توجه کنیم . اصولا برای نوزاد از هنگام تولد تفاوت چندانی ندارد که چه کسی به او شیر می دهد و جای او را عوض می کند ، هنگام بیماری و درد او را بغل می کند و دلداری می دهد و به سایر نیازهایش رسیدگی می کند . اما او به هر کس که این کار را برایش انجام دهد پس از چندی دلبستگی پیدا می کند که معمولا این شخص مادر او است . این دلبستگی از حدود 6 ماهگی مشخص تر شده و تا سه سالگی ادامه می یابد . به تدریج که کودک قادر به حرکت مستقل می شود و همچنین قدرت تکلم پیدا می کند و از همه مهم تر این که حافظه اش کاملتر می شود ، این دلبستگی کمتر می شود؛ زیرا در این صورت می تواند به دنبال مادر و یا آن فرد دلبسته برود ، با او حرف بزند و به خاطر بسپارد که اگر از او دور شده دوباره بر خواهد گشت . هر چه قدر این دلبستگی ایجاد شده عمیق تر و سالم تر باشد ، کودک احساس امنیت بیشتری در زمان کودکی و حتی بزرگسالی خواهد داشت و برای جدا شدن از مادر به هنگام رفتن به مهد کودک ، مدرسه ، سفر و حتی در بزرگسالی برای ازدواج رفتار طبیعی تری خواهد داشت و ترس از جدایی نخواهد داشت .
یکی از راه های ایجاد دلبستگی نا ایمن ، ترک ناگهانی مادر برای رفتن به سرکار ، مسافرت ، قهر کردن و ترک خانه و به طور کلی عدم توجه به موقع مادر به فرزند است . به غیر از این موارد، نوع رفتار نا مناسب مادر می تواند چنین دلبستگی ناایمنی را در کودک ایجاد کند. لزومی ندارد که مادر او را ترک کرده باشد . به طور مثال مادری مشغول صحبت کردن با دوستش است . فرزندش به هنگام بازی به زمین می خورد و پایش خراشیده می شود . گریه کنان به سوی اومی رود و او را مرتب صدا می زند ؛ ولی مادرهمچنان مشغول حرف زدن است . کودک صدای گریه اش را بالاتر می برد تا جایی که مادر صدای دوستش را نمی شنود . بالاخره سر او فریاد می زند که مگر چه شده است ؟ این که یک خراش کوچولو بیشتر نیست و به او می گوید که خیلی لوس شده است . این رفتار باعث می شود که کودک احساس بی پناهی کند و فکر کند که آن قدر ارزش ندارد که مادر به او توجه کند .با تکرار این رفتار، این کودک در موارد مشابه قادر به نشان دادن احساس خود نخواهد بود . این کار از اعتماد به نفس کودک کم می کند به طوری که توانایی جدا شدن از مادر و کشف محیط و ارتباط برقرار کردن با دیگران برایش سخت می شود . به همین جهت درست برعکس آن که مادر می خواسته کودکش مستقل تر باشد ، بیشتر به او وابسته می شود و به هنگام جدایی گریه می کند و احساس ناامنی نشان می دهد . در حالی که می توان با قطع کردن صحبت و در آغوش گرفتن کودک آزرده ، پایش را نوازش کرد و یا بوسید و او را دلداری داد . همین حرکت ساده برای او آرامش بخش است و در او دلبستگی ایمن ایجاد می کند.به طوری که در موارد مشابه شاید دیگر به سراغ مادر نیاید و خودش با اعتماد به نفسی که پیدا کرده مستقلا عمل کند .
حال که با دلبستگی ایمن و چگونگی ایجاد آن در کودک آشنا شدید ، حتما متوجه شده اید که ترک ناگهان کودک در این سن به او آسیب می زند . ولی برای رفع این مشکل و در صورتی که این سفر ضرورت دارد ، بهتر است که خاله یا هرکس دیگری که قرار است در این مدت از کودک نگهداری کند ، از حالا وقت بیشتری در کنار شما با او بگذراند تا کودکتان به وی عادت کند تا در غیاب شما احساس نا امنی نکند .
منصوره اربابی
مشاور روانشناسی و خانواده – کد 3160
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر